Niên giám Thống kê thành phố Hà Nội năm 2019

Kinh tế - xã hội Thành phố năm 2019 diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, khó lường: Kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại, hoạt động thương mại, tài chính toàn cầu suy giảm do căng thẳng thương mại giữa các nước lớn gia tăng, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung diễn biến phức tạp. Giá vàng tăng cao, giá dầu thô biến động mạnh; tình hình khu vực Biển Đông diễn biến phức tạp. Ở trong nước, bên cạnh những thuận lợi từ kết quả đạt được trong năm 2018, nền kinh tế đối mặt với những khó khăn, thách thức đến mục tiêu tăng trưởng: Tình hình thời tiết, vấn đề ô nhiễm môi trường diễn biến phức tạp; bệnh dịch tả lợn châu Phi lây lan trên diện rộng đã ảnh hưởng nặng nề tới ngành chăn nuôi; việc điều chỉnh giá điện và một số dịch vụ gây sức ép lên chỉ số giá tiêu dùng; tình hình giải ngân vốn đầu tư công cũng như thực hiện một số dự án lớn còn chậm...

Để hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2019, Thành phố đã triển khai thực hiện quyết liệt, hiệu quả các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ và Thành phố về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2019, đồng thời đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tăng cường công tác đối ngoại, xúc tiến thương mại, quảng bá phát triển du lịch và dịch vụ,... Nhờ đó, tình hình kinh tế - xã hội của Thành phố năm 2019 tiếp tục chuyển biến tích cực với những kết quả chủ yếu sau:

1. Phát triển kinh tế

Kinh tế Hà Nội năm 2019 tiếp tục duy trì mức tăng trưởng khá. Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) theo giá so sánh tăng 7,63% so với năm trước, vượt mục tiêu kế hoạch đề ra và là mức tăng cao nhất trong nhiều năm gần đây. Trong đó: Khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản giảm 0,37%; khu vực công nghiệp - xây dựng tăng 10,12%; khu vực dịch vụ tăng 7,44%, thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm tăng 5,67%.

Để Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng giảm dần khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản, tăng khu vực công nghiệp và xây dựng. Năm 2019 khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm 2,0% tổng sản phẩm trên địa bàn, công nghiệp - xây dựng chiếm 22,8%, dịch vụ chiếm 63,8% và thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chiếm 11,4%.

Sản xuất nông nghiệp trong năm gặp khó khăn về bệnh dịch tả lợn châu Phi bùng phát, mặc dù Thành phố đã chỉ đạo quyết liệt các cấp, các ngành và các địa phương triển khai đồng bộ các giải pháp phòng chống dịch, tuy nhiên do dịch bệnh diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động chăn nuôi lợn trên địa bàn Thành phố[1]. Bên cạnh đó, diện tích trồng lúa năm 2019 giảm so cùng kỳ năm trước (giảm 7.846 ha) chủ yếu do chuyển đổi cơ cấu nuôi trồng trên đất lúa. Điểm nổi bật ở khu vực này là chăn nuôi trâu, bò và gia cầm phát triển ổn định, không có dịch bệnh lớn, quy mô đàn có xu hướng tăng nhờ nhu cầu lớn, giá bán ổn định; ngành thủy sản tiếp tục tăng trưởng khá, sản lượng thủy sản tăng 6,1% so với cùng kỳ năm trước.

Sản xuất công nghiệp được sự quan tâm của các cấp, các cơ quan quản lý nhà nước với những giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn nên đạt được kết quả khả quan, nhất là những tháng cuối năm. Chỉ số sản xuất ngành công nghiệp (IIP) năm 2019 tăng 8,5% so với cùng kỳ năm trước[2]. Chỉ số tiêu thụ sản phẩm và chỉ số sản xuất luôn ở mức tăng khá, cùng với chỉ số tồn kho có xu hướng giảm dần cho thấy sức tiêu thụ của thị trường đã có chuyển biến tích cực.

Hoạt động thương mại, dịch vụ diễn ra sôi động. Công tác ổn định giá cả thị trường được thực hiện tốt. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân năm 2019 tăng 3,77%, thấp hơn mức tăng 4,22% của năm 2018. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ năm 2019 tăng 11,9% so với năm 2018; kim ngạch xuất khẩu đạt 15.695 triệu USD, tăng 12,8%; kim ngạch nhập khẩu đạt 31.636 triệu USD, tăng 2,1%; khách quốc tế do cơ sở lưu trú phục vụ đạt 4.803 nghìn lượt khách, tăng 4,5%; khách nội địa do cơ sở lưu trú phục vụ đạt 12.288 nghìn lượt khách, tăng 4,6%; số lượt hành khách vận chuyển đạt 421,8 triệu người, tăng 10,7%; khối lượng vận chuyển hàng hóa đạt 805,2 triệu tấn, tăng 12%;...

2. Cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư và thành lập mới doanh nghiệp

Trong năm 2019, Thành phố tiếp tục quan tâm đẩy mạnh xúc tiến kêu gọi đầu tư các dự án mới, đôn đốc sát sao các cơ quan chuyên môn hỗ trợ nhà đầu tư tháo gỡ khó khăn trong quá trình thực hiện dự án; tạo môi trường đầu tư thuận lợi, bình đẳng trong tiếp cận đất đai và triển khai dự án. Chỉ số năng lực cạnh tranh (PCI) liên tục tăng hạng trong các năm gần đây: Năm 2016 Hà Nội xếp ở vị trí 14/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; năm 2017 xếp vị trí 13/63; năm 2018 xếp thứ 9/63; năm 2019 xếp thứ 9/63.

Trong năm 2019, Thành phố cấp mới 919 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài với vốn đầu tư đăng ký 1.606 triệu USD, trong đó: 765 dự án 100% vốn trực tiếp nước ngoài và 151 dự án liên doanh, liên kết.

Về thành lập mới doanh nghiệp, Thành phố đã đẩy mạnh mô hình cơ quan đăng ký kinh doanh thân thiện và các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, duy trì thực hiện 100% hồ sơ đăng ký kinh doanh qua mạng. Năm 2019 đã có 27,9 nghìn doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký đạt 511 nghìn tỷ đồng, tăng 11% về số doanh nghiệp và tăng 30% về vốn đăng ký so với năm 2018.

3. Một số vấn đề xã hội

Dân số trung bình năm 2019 là 8.093,9 nghìn người, mật độ dân số trung bình là 2.410 người/km², trong đó mật độ dân số tại các quận khá cao (mật độ dân số trung bình của 12 quận là 11.811 người/km²), cao gấp 4,9 lần so mật độ dân số trung bình toàn Thành phố.

Lực lượng lao động năm 2019 đạt 4.122 nghìn người, chiếm 50,9% dân số toàn Thành phố. Tỷ lệ lao động đang làm việc đã qua đào tạo đạt 67,5%, trong đó thành thị đạt 79,6% và nông thôn đạt 54,8%.

Hoạt động văn hóa, thông tin, biểu diễn nghệ thuật được duy trì tốt, nhiều sân khấu biểu diễn nghệ thuật vào các ngày lễ lớn đã tạo không khí phấn khởi, vui tươi, thu hút sự theo dõi của đông đảo quần chúng nhân dân Thủ đô. Năm 2019 các đơn vị nghệ thuật đã tham gia biểu diễn 2,6 nghìn buổi, với 1,2 triệu lượt người xem. Hoạt động thể dục thể thao đạt được nhiều thành tích nổi bật, năm 2019 giành được 487 huy chương (188 huy chương vàng, 155 huy chương bạc và 144 huy chương đồng) trong các giải thi đấu chính thức trên đấu trường khu vực và quốc tế.

Thành phố đã thực hiện đầy đủ, kịp thời chính sách an sinh xã hội, chính sách người có công với cách mạng, triển khai đồng bộ các chính sách, giải pháp giảm nghèo theo hướng tiếp cận đa chiều, chú trọng giảm nghèo tại vùng đồng bào dân tộc. Đến cuối năm 2019 tỷ lệ hộ nghèo còn 0,9%. Lĩnh vực y tế được quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất, số giường bệnh bình quân trên 1 vạn dân năm 2019 đạt 26,7 giường, tăng 9% so với năm 2018. Đời sống dân cư từng bước được cải thiện, thu nhập bình quân đầu người một tháng năm 2019 đạt 6.403 nghìn đồng, tăng 8,5% so với năm 2018.

Khái quát lại, Hà Nội tiếp tục phát huy vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước, năm 2019 kinh tế - xã hội thành phố Hà Nội đã đạt được kết quả khá toàn diện, kinh tế tăng trưởng khá, thu ngân sách vượt kế hoạch, thu hút vốn đầu tư tăng cao, giá cả thị trường ổn định, lạm phát được kiểm soát, an sinh xã hội được đảm bảo; sự nghiệp văn hóa, y tế, giáo dục ổn định và phát triển.

[1] Năm 2019, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đạt 259,1 nghìn tấn, giảm 22,4% so với năm 2018.

[2] Sản xuất công nghiệp trong năm 2019 có sự phục hồi mạnh qua từng quý: IIP quý I/2019 tăng 6,7% so với cùng kỳ năm trước; quý II/2019 tăng 8%; quý III/2019 tăng 8,7% và quý IV/2019 đạt mức tăng cao nhất 10,1%.